Kiraların bazı bölgelerde yüzde 140’lara varan oranda artırılması son dönemin en önemli sorunlarından biri. Fahiş artışlar ev sahiplerini ve kiracıları sık sık karşı karşıya getiriyor ve dava konusu haline geliyor. Mahkemeye taşınan kira artışları hem yargının iş gücünü artırıyor hem de davaların yıllarca sürmesine neden oluyor. Adalet Bakanlığı da uyuşmazlıkların kısa sürede çözüme kavuşturulması ve mağduriyetlerin giderilmesi için kirada da ‘arabuluculuk’ uygulamasını devreye almaya hazırlanıyor. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Yargı Reformu Strateji Belgesi çerçevesinde alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerini yaygınlaştırılacağını açıklayarak, “Kira uyuşmazlıklarında arabuluculuğu zorunlu hale getireceğiz” dedi.
KİRA ANLAŞMAZLIKLARINDA DA ARBULUCULUK ZORUNLU OLUYOR
Böylelikle 2 milyon 781 bin 858 dosyadan 1 milyon 930 bin 328’inde anlaşma sağlanan arabuluculuk kira anlaşmazlıklarında da uygulanacak. İşçi-işveren, tüketici ve ticari uyuşmazlıkların kısa sürede çözüme kavuşturulmasını sağlayan arabuluculuk kiraların ödenmemesi ya da tespitine ilişkin uyuşmazlıklarda mülk sahipleri ile kiracılar dava açmadan önce arabulucuya başvurması gerekecek. Hükümetin bu hamlesi sonrası kirada arabuluculuğun ayrıntılarını Avukat Arabulucu Tuğba Güzel Karlıdağ’a sorduk.
ARABULUCULUĞA NASIL BAŞVURU YAPILIR?
“Kirada arabuluculuk nasıl devreye girecek, vatandaş nereye başvuracak?” sorusuna yanıt veren Avukat Arabulucu Tuğba Güzel Karlıdağ, “Kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurmak zorunlu hale gelecektir. Uyuşmazlık yaşayan taraflar, adliyelerdeki arabuluculuk bürolarına başvurabilecekleri gibi yetkinliğine ve bilgisine güvendikleri bir arabulucuya veya arabuluculuk merkezine de başvurabilirler. “ ifadelerini kullandı.
MAHKEMEDEN DAHA HIZLI VE EKONOMİK
Kira anlaşmazlıklarında da uygulanacak arabuluculuğun 4 hafta gibi bir sürede sonuçlandığını belirten Karlıdağ, “Kira sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar için arabuluculuk yoluyla çözmek taraflar açısından Mahkemeden çok daha hızlı ve ekonomik olacaktır. Tarafların icra takipleri ile uğraşmaları ve tahliye sürecinde mağdur olmalarının önüne geçilerek anlaşma yoluyla sorunlar çözüme kavuşturulmuş olacaktır. “ şeklide konuştu.
ARABULUCULUĞA BAŞVURU ÜCRETSİZ
Arabuluculuk ücretiyle ilgili de bilgi veren hukukçu Tuğba Güzel Karlıdağ, “Dava şartı arabuluculuk işlerinde taraflar arabuluculuk görüşmelerinde anlaşamazlarsa arabulucuya bir ücret ödemezler. Bu durumda arabuluculuk ücreti devlet tarafından ödenir ve davada haksız çıkan taraftan alınır. Anlaşma durumunda ücret, aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde ödenir. Ücret, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenir. Arabuluculuk Ücret Tarifesi, Arabuluculuk Daire Başkanlığının resmi web sitesinde yer almaktadır.” bilgisini paylaştı.
Avukat Arabulucu Tuğba Güzel Karlıdağ
“ARABULUCULUKTAKİ ANLAŞMA MAHKEME KARARI NİTELİĞİNDEDİR”
Son olarak arabuluculuğun faydalarıyla ilgili de konuşan Karlıdağ, “Kısa sürede, kolay ve mahkemeden daha az masraflı bir çözüm yolu olan arabuluculuk yoluyla taraflar uyuşmazlıklara ilişkin kendi çözümlerini serbestçe kararlaştırabilirler. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması halinde, artık bir uyuşmazlık konusu kalmadığı için üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamaz. Arabuluculuk anlaşmaları mahkeme kararı niteliğinde olacaktır. Böylelikle örneğin arabuluculuk yoluyla tahliye hususunda anlaşılması halinde taşınmazı belirli bir tarihte tahliye edeceğini taahhüt eden taraf, taşınmazı tahliye etmezse Mahkeme kararı hükmündeki bu anlaşma belgesi ile (gerektiğinde icra edilebilirlik şerhi alınarak) tahliye işlemlerini derhal başlatmak mümkündür. Öte yandan kira artış oranında da arabuluculuk yoluyla anlaşılarak bu hususlardaki ihtilaflar da ortadan kaldırılmış olur.“ diyerek sözlerini noktaladı.
ARABULUCULUĞUN BAŞARI ORANI YÜZDE 69
Alternatif uyuşmazlık çözüm yollarından olan arabuluculuk, halihazırda iş, ticaret, tüketici uyuşmazlıklarında zorunlu hale getirildi. Adalet Bakanlığı verilerine göre, arabuluculukta bugüne kadar müzakeresi tamamlanan 2 milyon 781 bin 858 dosyadan 1 milyon 930 bin 328’inde anlaşma sağlandı. Başarı oranının yüzde 69 olduğu arabuluculuk sayesinde kısa sürede uyuşmazlıklar çözüme kavuşturuldu.
İHTİYARİDE BAŞARI %99
En yüksek başarı oranı ise yüzde 99 ile ihtiyari arabuluculukta görüldü. İhtiyari arabuluculukta, 844 bin 667 dosyadan 833 bin 667’si anlaşma ile sonuçlandı. İş uyuşmazlıklarında da 1 Ocak 2018’den itibaren uygulanan zorunlu arabuluculukta 1 milyon 390 bin 291 dosyadan 809 bin 661’inde taraflar el sıkıştı. Yine ticari uyuşmazlıklarda 1 Ocak 2019’dan bu yana 422 bin 645 uyuşmazlığın 222 bin 66’sı, tüketici uyuşmazlıklarda 28 Temmuz 2020’den bu yana 124 bin 255 dosyanın 65 bin 275’i anlaşma ile sonuçlandı.