Orta Doğu Teknik Üniversitesinde (ODTÜ) endüstriyel
tasarım alanında doktora eğitimini tamamladıktan sonra doğup büyüdüğü
Nevşehir’in Özkonak köyüne yerleşen girişimci Gülen Göz’ün kurduğu kadın
kooperatifinde, atık koyun yünleri ekonomiye kazandırılıyor.
Anadolu Üniversitesi Endüstriyel Tasarım Bölümünden 2007 yılında mezun olan
Gülen Göz (39), aynı alanda, 2011’de Erciyes Üniversitesinde yüksek
lisansını, 2019’da ODTÜ’de doktorasını tamamladı.
Farklı
kentlerde çeşitli işlerde çalışan Göz, büyükşehirlerin stres ve
koşuşturması yerine hayatını kırsalda sürdürmeye karar verdi. Göz,
2019’da doğup büyüdüğü Özkonak köyüne yerleşerek, bu yıl nisanda
“Kapadokya Özgün Üretimler Kadın Girişimi, Üretimi ve İşletme
Kooperatifi”ni kurdu. Göz ve kooperatif üyesi 14 kadın, atık koyun
yününden ürettikleri ürünleri satarak gelir elde ediyor.
Gülen
Göz, AA muhabirine, büyükşehirlerde ağaç, toprak ve temiz havayı
hissedememesi nedeniyle hayatı sorgulamaya başladığını, ardından aldığı
kararla köyüne yerleştiğini söyledi.
Köyde
yaşamaya başladığında etrafı gözlemlediğini, bahar aylarında kırkılan
koyun yünlerinin çevre kirliliği oluşturduğunu fark ettiğini dile
getiren Göz, hem doğduğu yere hizmet sunmak hem de çevre kirliliğinin
önüne geçmek adına çalışmaya karar verdiğini belirtti.
Şanslıyız, kadın emeğinin çok destek gördüğü bir dönemde kadın kooperatifi kurduk”
Göz,
Ahiler Kalkınma Ajansı, Nevşehir Valiliği ve Avanos Kaymakamlığının
destekleriyle kurduğu kooperatif için 2012 yılından beri atıl halde olan
eski huzur evi binasını Özkonaklılar Vakfı’ndan talep ederek
aldıklarını aktardı.
İnsanların geçmişte kıymet
verdiği koyun yününün, bakımının meşakkatli olmasından dolayı geri plana
atıldığını kaydeden Göz, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bahar
aylarında kırkılan koyun yünleri çöpe atılıyordu. Bu yünlere talep
olmadığından insanlar imha etmek için yakmaya çalışıyordu. Yün en zor
alev alan malzemelerden olduğu için kirliliğe sebep oluyor. Yün yatak ve
yorgan uyku kalitesini artırmasına rağmen bakımı zor ama koyunla hala
kırkılmaya devam ediyor. Sadece Nevşehir’de her bahar yaklaşık 50 ton
yapağı dediğimiz koyun yünü çıkıyor. ‘Yer üstünde bir cevher var biz
bunun kıymetini bilmeyip çöpe atıyoruz, bir şey yapmak gerekiyor.’
dedim. Tasarımcı olduğum için yünü modern hayata nasıl entegre ederiz
sorusu üzerine çalışmaya başladım. Çok şanslıyız çünkü kadın emeğinin
çok destek gördüğü bir dönemde kadın kooperatifi kurduk.”
Ürünler yurt dışına da gönderilecek
Temin
ettikleri yünlerden fırın eldiveni, nihale, bardak altlığı, aksesuar,
yorgan, alez ürettiklerini belirten Göz, “14 üyemiz, 8 üreticimiz var.
Üretilen ürünler insanların hayatına dokunuyor. Buraya hepimiz koşar
adımlarla geliyoruz. Bizi maddi hem de manevi yönden tatmin eden bir
iş.” diye konuştu.
Göz, İstanbul ve Kapadokya’da
kurdukları satış noktalarında pazarladıkları ürünleri, kadın
girişimcilerin el emeği ürünlerini destekleyen platformlarla yaptıkları
anlaşma gereği kısa süre sonra yurt dışına da göndermeye
başlayacaklarını söyledi.
Kooperatifte görev alan
kadınlardan Ayşegül Erciyas, el işine olan ilgisini kooperatif
aracılığıyla ekonomiye katkı sağlayarak sürdürdüğünü belirterek, “Bu
ürünleri yaptıkça mutlu oluyorum. Yünü çöp olmaktan kurtardığımız için
motive oluyoruz. Yaptığımız ürünleri evimde de kullanıyorum.” ifadesini
kullandı.
Gülen Göz’ün kooperatifte çalışan
annesi Gülten Göz ise yünü hayatlarına yeniden sokan kızına teşekkür
ederek, “Kızımla bu işe girişince yünün kıymetli olduğunu hepimiz fark
ettik. Gece bile uykumuzda model planları yapıyoruz.” dedi.