Gazze’de ateşkes yürürlüğe girdi

İsrail askeri sözcüsü Daniel Hagari, ateşkesin Hamas’ın yükümlülüklerini yerine getirmesine bağlı olduğunu belirterek saldırıların sürebileceğini açıkladı.

Serbest Bırakılacak Rehineler

Hamas, serbest bırakacağı üç kadın rehinenin isimlerini açıkladı:

• Romi Gonen
• Doron Steinbrecher
• Emily Damari

İsrail Başbakanlığı, serbest bırakılacak rehinelerin ailelerine bilgi verildiğini ve rehinelerin yerel saatle 14:00’ten sonra salıverilmesinin planlandığını duyurdu. Ayrıca, hayatta olan dört rehinenin 7 gün içinde serbest bırakılacağı açıklandı.

Bakan İstifası

İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir, ateşkes anlaşmasına tepki göstererek görevinden istifa etti. Otzma Yehudit Partisi, hükümeti devirmeyi amaçlamadıklarını ancak koalisyondan çekildiklerini açıkladı.

Ateşkesin Aşamaları

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas, aralarında çocuklar, kadınlar ve yaşlıların bulunduğu 33 İsrailli rehineyi serbest bırakacak. Buna karşılık İsrail, her kadın asker için 50 ve her sivil rehine için 30 Filistinli mahkûmu salıverecek. Ayrıca, 19 yaş altındaki tüm kadın ve çocukları serbest bırakacak.

İkinci aşamada, Hamas hayatta kalan diğer esirleri, daha fazla Filistinlinin serbest bırakılması karşılığında teslim edecek. İsrail ise Gazze’den tamamen çekilmeye ve bölgeye insani yardım girişine izin verecek.

Uzun Vadeli Planlar

Son aşamada, kalan esirlerin cesetleri uluslararası gözetim altında bir yeniden inşa planı karşılığında teslim edilecek. Anlaşma, Donald Trump’ın ABD başkanı olarak yemin töreni öncesinde yürürlüğe girdi.

İsrail Güvenlik Kabinesi’nde yapılan 6 saatlik oylamada, 24 bakan ateşkese destek verirken 8 bakan anlaşmaya karşı çıktı.

Philadelphi Koridoru ve Sınırdaki Gelişmeler

Gazze’deki ateşkesin başlamasıyla birlikte, Filistin haber kaynakları İsrail güçlerinin Refah’tan Mısır sınırındaki Philadelphi Koridoru boyunca çekildiğini aktardı. Ancak bölgeden hâlâ dumanların yükseldiği ve patlama seslerinin duyulduğu bildirildi. İsrail ordusu ise sınır boyunca yoğun askeri hareketlilik olduğunu doğruladı.

Rehineler ve Esir Takası Süreci

İsrail, serbest bırakılacak rehineler listesinin tam olarak teslim edilmemesi nedeniyle süreci ağırdan aldığını ve Hamas’ın yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda saldırıların süreceğini açıkladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, rehine listesinin teslim edilmesindeki gecikmeden dolayı Hamas’ı suçladı. Hamas ise gecikmenin “teknik saha sebeplerinden” kaynaklandığını belirterek anlaşmaya bağlı kaldıklarını yineledi.

Uzun Süren Müzakereler

Ateşkes anlaşmasına Katar, ABD ve Mısır arabuluculuk yaptı. Gazze’de aylardır süren çatışmalar ve başarısız barış girişimlerinden sonra bu anlaşma, bölgede tansiyonu düşürme amacı taşıyor. Anlaşma şartları, iki tarafın da aşamalı tavizler vermesini içeriyor.

Uluslararası Tepkiler

Gazze’deki ateşkesin başlaması dünya genelinde farklı tepkilerle karşılandı. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği, ateşkesi memnuniyetle karşılarken, sivil kayıpların önlenmesi çağrısında bulundu. Öte yandan, İsrail iç politikasında, özellikle sağcı ve milliyetçi kesimler ateşkese sert eleştiriler yöneltti.

Anlaşmanın ikinci ve üçüncü aşamalarında başarı sağlanması, esir takasının tam olarak tamamlanmasına ve Gazze’nin yeniden inşa edilmesine bağlı. Ancak sahadaki gelişmeler ve tarafların açıklamaları, sürecin kırılgan ve gergin bir atmosferde devam edeceğini gösteriyor.

İkinci ve Üçüncü Aşamaların Belirsizliği

Ateşkes anlaşmasının ilk aşaması yürürlüğe girse de ikinci ve üçüncü aşamalara ilişkin detaylar, sürecin gelecekteki seyrini belirleyecek. Hamas, kalan esirlerin serbest bırakılması için daha fazla Filistinli mahkûmun bırakılmasını şart koşarken, İsrail bu aşamalardaki takasların ve çekilme planlarının güvenlik garantilerine bağlı olduğunu vurguluyor.

Anlaşmanın ikinci aşamasında, İsrail ordusunun Gazze’den tamamen çekilmesi ve silahsız Filistinli sivillerin Gazze’nin kuzeyine dönmesine izin verilmesi planlanıyor. Üçüncü aşamada ise esirlerin cesetlerinin teslimi, bölgenin uluslararası gözetim altında yeniden inşasını öngören üç ila beş yıllık bir plan karşılığında gerçekleştirilecek.

İnsani Yardım ve Yeniden İnşa Süreci

İsrail, günde 600 kamyona kadar insani yardımın Gazze’ye girişine izin vereceğini taahhüt etti. Bölgeye temel gıda, tıbbi malzeme ve diğer insani yardımların sevkiyatının başlaması bekleniyor. Gazze halkı için insani yardım koridorları oluşturulması, ateşkes sürecinin en kritik insani boyutlarından biri.

İsrail Siyasetinde Ateşkesin Yansımaları

Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir’in istifası, Netanyahu hükümeti içinde ciddi bir çatlağa yol açtı. Otzma Yehudit partisinin koalisyondan çekilmesi, hükümetin meclis çoğunluğunu doğrudan etkilemese de Netanyahu üzerindeki siyasi baskıyı artırdı. İsrail’de özellikle aşırı sağcı gruplar, Hamas ile yapılan herhangi bir anlaşmayı zayıflık olarak nitelendiriyor.

Trump’ın Yemin Töreni Arifesinde Ateşkes

Bu ateşkes, ABD Başkanı Donald Trump’ın yemin töreni arifesinde yürürlüğe girmesiyle de dikkat çekiyor. Ortadoğu’da yeni ABD yönetimi ile şekillenecek politikaların, bölgedeki dengeleri ve ateşkesin sürdürülebilirliğini doğrudan etkileyebileceği öngörülüyor.

Bölgedeki Gergin Bekleyiş

Gazze halkı için ateşkesin anlamı, tedirgin bir umut ve belirsizlik taşıyor. Sık sık başarısızlıkla sonuçlanan önceki ateşkes girişimlerine şahit olan halk, bu sürecin uzun vadede barışa dönüşüp dönüşmeyeceği konusunda temkinli. Özellikle kadınlar ve çocuklar, esir takasının ve insani yardımların bir an önce tamamlanmasını bekliyor.

Gazze’deki mevcut durum, her an değişebilecek hassas dengeler üzerinde ilerliyor. Ateşkesin sürmesi ve kalıcı bir çözüme dönüşmesi, tarafların taahhütlerini ne ölçüde yerine getireceğine bağlı olacak.