Bakan Çavuşoğlu, Afrika turunun son durağı Ruanda’da gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Trablus’taki bir mahkemenin, Türkiye ile Libya arasında imzalanan hidrokarbon anlaşmasının yürütmesini durdurma kararı almasına ilişkin Çavuşoğlu, bu kararın ardından hemen Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ile temasa geçtiklerini belirtti.
Söz konusu anlaşmayı 3 Ekim’de Trablus’a yaptığı ziyarette imzaladıklarını anımsatan Çavuşoğlu, “Metin bir ahitname, mutabakat muhtırası. Tıpkı Libya’nın diğer ülkelerle imzaladığı mutabakat muhtıraları gibi, Libya’da meclisten geçmesine gerek yok.” dedi.
Çavuşoğlu, “Mahkeme yürütmenin durdurulması kararı almış. Neticede bu bir karar yani nihai hüküm değil. (Libya) Hükümet anlaşmanın arkasında ve gerekli çalışmaları yaptıklarını söylediler. Sonuçta Libya hükümeti ve devleti olarak onlar için de bu işbirliği anlaşması son derece önemli. Bunun (anlaşmanın) arkasında olduklarını ve yakından takip edeceklerini söylediler.” ifadelerini kullandı.
Türkiye-Rusya-Suriye Dışişleri Bakanları toplantısı
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye-Rusya-Suriye Dışişleri Bakanları arasında gerçekleşmesi planlanan görüşmenin gelecek hafta yapılacağı bilgisinin doğru olmadığını belirterek, “Belki şubat ayının başında olabilir. Rusya’ya bazı tarih önerilerimiz de oldu. Gelecek hafta için bazı tarih önerileri yazıldı, çizildi bunlar doğru değil ama üçlü görüşmeyi önümüzdeki süreçte gerçekleştireceğiz, bu da bir gerçek.” dedi.
Çavuşoğlu, 1862’de Sultan Abdülaziz döneminde Güney Afrika’daki Müslümanlara destek olmak için gönderilen Seyid Ebu Bekir Efendi’nin kabrini ziyaret ettiğini belirterek, “Efendi ailesi mensuplarıyla bir araya geldik. Bunlardan 100’den fazlasına vatandaşlık verdik, pasaport verdik, T.C. kimliği verdik. 30’dan fazla başvuru var onları da ilgili kurumlarımız değerlendiriyor.” dedi.
Johannesburg ziyaretinde, Güney Afrika’daki son Osmanlı Başkonsolosu Mehmet Remzi Bey’in kabrini ziyaret ettiğini belirten Çavuşoğlu, “Mehmet Remzi Bey’in kabri FETÖ tarafından hile ile başka yere taşınmıştı. Verdiğimiz mücadele sayesinde ve açtığımız dava sayesinde tekrar kendi kabrine, Müslüman mezarlığına naklettik ve çalışma arkadaşlarımızla beraber ziyaret ettik, dua ettik.” ifadesini kullandı.
Çavuşoğlu, Pretorya ziyaretinde de Maarif Türkiye Çalışmaları Merkezi’ni ziyaret ettiğini, açılışa çok ciddi katılım olduğunu aktardı.
İkili görüşmeler gerçekleştirildiğini ve ilişkilerin güçlendirilmesi için daha da çalışılacağını belirten Çavuşoğlu, Antalya Diplomasi Forumu’yla da Barış Araştırmaları, Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü arasında da bir mutabakat zaptı imzalandığını aktardı.
Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Antalya Diplomasi Forumu 3 yıl içerisinde gerçekten dünyada saygın bir platform haline geldi, Davos gibi, Münih Güvenlik Konferansı gibi. Yine tüm dünyadan işbirliği önerileri geliyor. Bizim de zaten amacımız buydu. Bu yöndeki taleplere memnuniyetle olumlu yönde cevap veriyoruz. Biz de buna benzer kurumlarla, platformlarla temasa geçiyoruz.”
“Tahıl anlaşmasının bugüne kadar devam etmesinden dolayı şükranlarını ilettiler”
Çavuşoğlu, Afrika ziyaretleri kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Antalya Diplomasi Forumu için davet mektubunu liderlere ve muhataplarına ilettiğini, Türkiye’nin Afrika açılımı politikasıyla tüm Afrika’ya ulaşmaya çalıştığını belirtti.
Üçüncü Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesinin 2021’de İstanbul’da yapıldığını söyleyen Çavuşoğlu, “Burada bir izleme mekanizması kurduk ve 57 proje kararlaştırmıştık. Bunların 37’sini 1 yıl 2 ay içinde hayata geçirdik.” dedi.
Özellikle Güney Afrika’da Türk Hava Yolları’nın uçuş sayılarını artırma konusunu görüştüklerini anlatan Çavuşoğlu, FETÖ’yle mücadeleye de değinerek, Ruanda’da bazı şirketlerin varlığını sürdürdüğünü muhataplarına ilettiklerini ifade etti.
Afrika ziyareti kapsamında bölgesel konuların da gündeme geldiğini kaydeden Çavuşoğlu, “Ukrayna’da devam eden savaş konusunda Cumhurbaşkanımızın liderliğinde Türkiye’nin sarf ettiği çabalarını takdirle karşıladıklarını söylediler. En çok da tahıl anlaşmasının bugüne kadar devam etmesinden dolayı Türkiye’ye ve Cumhurbaşkanımıza şükranlarını ilettiler.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, ateşkes, esir takası, iki ülke temsilcilerinin görüşmesi gibi konularda Türkiye’nin yaptığı tüm çalışmalarla ilgili muhataplarına bilgi verdiğini anlattı.
Türkiye’nin Afrika’da 44 büyükelçiliği bulunduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, Afrika’daki uluslararası örgütlerle de ilişkileri geliştirmeyi hedeflediklerini, bu konudaki görüşmelerde Türkiye’ye güçlü destek verildiğini kaydetti.
“Üçlü görüşmeyi önümüzdeki süreçte gerçekleştireceğiz”
Çavuşoğlu, Türkiye, Rusya ve Suriye Dışişleri Bakanları arasında gerçekleştirilmesi planlanan görüşmeye ilişkin soruyu yanıtlayarak toplantının gelecek hafta yapılacağı iddiasını yalanladı.
Gelecek haftayla ilgili tarih tekliflerinin programına uymadığını ve yeni tarih teklifleri ilettiklerini kaydeden Çavuşoğlu, “Henüz netleşen bir tarih yok ama bu üçlü görüşmeyi en kısa zamanda gerçekleştireceğiz. Belki şubat ayının başında olabilir. Rusya’ya bazı tarih önerilerimiz de oldu. Gelecek hafta için bazı tarih önerileri yazıldı, çizildi bunlar doğru değil ama üçlü görüşmeyi önümüzdeki süreçte gerçekleştireceğiz, bu da bir gerçek.” dedi.
Çavuşoğlu, yarın İtalya, haftaya Bosna Hersek ve İran, ay sonunda Portekiz Dışişleri Bakanlarının Türkiye’ye ziyaret planladıklarını sözlerine ekledi.