EYT’de yaş sürprizi gelir mi?: Emeklilik bekleyenler tepkili!

Milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili çalışmalar hızlandıkça, alternatifler de netleşmeye başladı. Kulislerde ise sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini sağlamak ve çalışma hayatındaki dengeleri korumak için 50-52 yaş sınırıyla EYT’lilerin emekli edilmeye başlanabileceği belirtiliyor. Ancak bu rakamın 48-50’ye çekilmesinin de sürpriz olmayacağı vurgulanıyor. Konuyla ilgili kesin karar ise kabinede yapılacak değerlendirmelerin ardından Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından verilecek. EYT’liler sadaka istemediklerini belirterek, kazanılmış haklarının teslim edilmesini, başka hiçbir seçeneği kabul etmediklerini vurguluyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bütçesinin 2022 yılını 75 milyar TL’ye yakın bir bütçe açığı ile kapatacağı tahmin ediliyor. EYT düzenlemesinden sonra ise ilk olarak sosyal güvenlik sisteminde aktif-pasif dengesi etkilenecek. Buna göre, halen 1 emekliye 1.8 çalışan düşerken, herhangi bir kısıtlama olmaksızın EYT düzenlemesinin yapılması durumunda bu oranın 1.3’e kadar ineceği hesaplanıyor. Sürdürülebilir bir sistem içinse söz konusu rakamın 3 olması gerekiyor.

Yapılan hesaplamalara göre, normal şartlarda yılda ortalama 378 bin kişi emekli olurken, EYT düzenlemesinin yürürlüğe girmesinden sonra ilk yıl toplamda 2 milyon kişi, izleyen yıllarda ise yıllık 1.5 milyon kişinin emekli olması öngörülüyor.

Bu rakamlara göre EYT Düzenlemesi sistemi 5 yıl süreyle etkileyecek. Halen 14 milyona yaklaşan emekli sayısı sadece 1 yılda 16 milyonu geçerken, 5 yıl içinde ise 22 milyonu aşacak. EYT sonrası emekli olacak kişiler için ilk yılki kıdem tazminatı yükü 500 milyar TL olarak hesaplanıyor. Bu nedenle Kredi Garanti Fonu üzerinden işverenlere kredi sağlanacağı da açıklandı. Ekonomi yönetiminin ise tüm bu maliyetler nedeniyle, bir yaş sınırlamasıyla EYT düzenlemesini getirmek istediği vurgulanıyor.

Önceki gün Beştepe’de yapılan toplantıda da tüm bu rakam ve maliyetlerin masaya konduğu öğrenildi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay başkanlığındaki toplantıya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, TBMM AK Parti Grup Başkanı İsmet Yılmaz, AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, AKP Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli ve Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı katıldı. Toplantıda yapılan değerlendirmeler sonucunda yaş sınırlamasına sıcak bakıldığı belirtilirken, kararın pazartesi günü Bakanlar Kurulu’nda verilebileceği vurgulanıyor. EYT ile ilgili çalışmaların Aralık ayı içinde tamamlanması hedefleniyor.

RAKAMLARLA EYT

* SGK sisteminin sürdürülebilir olması için emekli başına 3 aktif çalışan olması gerekiyor. Mevcut durumda bu oran emekli başına 1.8 çalışan seviyesinde iken, EYT sonrası bu oranın 1.3’e gerilemesi bekleniyor.

* Türkiye’de her 4 işletmeden 3’ü nitelikli çalışana erişim sorunu yaşadığını dile getirirken, bir anda 1.5 milyona kadar nitelikli çalışanın işgücünden çıkma ihtimali olduğuna dikkat çekiliyor.

* Emekli olup çalışmaya devam edenlerin kayıtdışına çıkma ihtimaline de vurgu yapılıyor.