Marmara Belediyeler Birliği, Cumhuriyet'in 100’üncü yılına özel "Cumhuriyet’in 100 Yıllık Serüveninde Yerel Yönetimler ve Şehircilik” başlıklı beş ciltlik eser hazırladı. Eser, Cumhuriyet’in kuruluşundan günümüze kadar yerel yönetimlerin ve şehircilik anlayışının nasıl bir evrim geçirdiğini ayrıntılı bir şekilde ele alıyor. Prof. Dr. İlhan Tekeli’nin koordinasyonunda, Doç. Dr. Alim Arlı, Prof. Dr. Erbay Arıkboğa, MBB Genel Sekreteri Dr. M. Cemil Arslan ve MBB Şehir Politikaları Kıdemli Uzmanı İrem Kurtuluş Korkmaz editörlüğünde şekillenen eser, yaklaşık 80 yazarın katkısıyla hazırlanan 70 makaleden oluşuyor. Eserin lansmanı, İstanbul Yapı Kredi Kültür Sanat Loca’sında yapıldı. Programa MBB ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, MBB Encümen üyeleri Bilecik Belediye Başkanı Melek Mızrak Subaşı ve Kartal Belediye Başkanı Gökhan Yüksel, MBB 1. Başkanvekili Dr. Hasan Akgün, Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, Beyoğlu Belediyesi Meclis üyesi Turabi Şen, İstanbul Planlama Ajansı Başkanı Buğra Gökçe, kitabın editörleri ve çok sayıda dinleyici katıldı. Eserin lansmanında, Türkiye’nin şehirleşme ve yerel yönetim süreçlerini derinlemesine inceleyen önemli bir referans kaynağı olma niteliği taşıdığından bahsedildi.
“Şehirler, bir milletin aynasıdır”
Programın açılış konuşmasını yapan MBB ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Cumhuriyet’in bir milletin küllerinden doğup yeniden varoluşunun simgesi olduğunu söyledi. Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde başlatılan bu gururlu yolculuğun aynı zamanda şehirlerin sokaklarında, meydanlarında, evlerinde yankı bulan bir yaşam devrimi olduğunu belirten Başkan Mustafa Bozbey, bu devrimin izlerini, yeni eserimizle bir kez daha gözler önüne serdiklerini ifade etti. Şehirlerin, Cumhuriyet’in ilk günlerinden bugüne kadar geçirdiği evrimi anlatan eserin herkes için ilham kaynağı olacağını dile getiren Başkan Bozbey, “Ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk'ün, ‘Şehirler, bir milletin aynasıdır’ sözüyle özetlediği gibi şehirlerimiz Cumhuriyetimizin aynasıdır. Bu eser, Ata’mızın bize miras bıraktığı şehirleşme vizyonuna bir saygı duruşudur. Geçmişin izlerini taşıyan ama aynı zamanda geleceğe umutla bakan şehirler inşa etmek için bu eseri rehber edinmeliyiz. Çalışmamız, Cumhuriyetimizin 100. yılına yaraşır bir şekilde, ülkemizin şehirleşme ve yerel yönetim tarihine dair kapsamlı bir kaynak sunuyor. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına bir belge, bir kaynak olarak bırakacağımız bu eser, sadece geçmişin izlerini taşımakla kalmayacak, aynı zamanda kurumlarımızın hafızasını da canlı tutacaktır” diye konuştu.
“Projenin iki ana amacı var”
Geleceğin şehirlerini inşa etmede kentsel hafızanın kilit rol oynadığını söyleyen Başkan Bozbey, geçmişin izlerinin şehirlerde en somut haliyle karşımıza çıktığını belirtti. Geçmişin belgelenmesinin ve korunmasının bir özgürleşme yolu olarak da görülebileceğini anlatan Başkan Bozbey, “Bu kapsamlı projenin iki ana amacı var. Türkiye’deki yerel yönetimlerin ve şehirlerin gelişiminde önemli dönüm noktalarını belgelemek ve gelecekteki kentleşme politikalarına zemin oluşturmak. Cumhuriyetimizin 100 yıllık serüveni boyunca kat ettiğimiz bu muazzam mesafeyi, Cumhuriyetimizin 100. yılında gelecek nesillere miras kalacak bir eserle taçlandırmak. Bu vesileyle, Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’e şükranlarımı sunmak istiyorum. Olağanüstü çabalarıyla bu eseri mümkün kılan değerli hocamız Prof. Dr. İlhan Tekeli’ye, vizyonu, uzmanlığı ve fedakarlığıyla sunduğu katkılardan dolayı en içten teşekkürlerimi sunuyorum. Titizlikle çalışan cilt editörlerimize ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Cumhuriyet’in rehberliğinde, şehirlerimiz için yalnızca bugün değil, yarın da sağlam adımlar atacağız. Şehirlerimizin yarınına umut ve güvenle bakmamızı sağlayan desteğiniz için minnettarım” dedi.
MBB Genel Sekreteri M. Cemil Arslan, eserin önemine vurgu yaparak eserin sadece tarihsel bir belge olmadığını, aynı zamanda gelecekteki politika yapıcılar ve araştırmacılar için önemli bir rehber olduğunu belirtti.
Eserin koordinatörü Prof. Dr. İlhan Tekeli ise eseri yazarak bir bilinçlenme sağlamaya çalıştıklarını, bir anlamda bir başlangıç ve bir ittirme olduğunu dile getirdi.
Lansmanın ikinci kısmında Manuma Studio’dan Deniz Yıldırım ve Erbil Algan, eserin tasarım süreci ve vizyonu hakkında bilgi verdi.
Beş ciltte derinlemesine analiz
Beş ciltlik eserinin ilk cildi ‘Belediyelerin İdari, Hukuki ve Mali Gelişimi’ başlığı altında yayınlandı. Eserin ikinci cildi olan ‘Kentleşme ve Toplumsal Değişim’, Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte yaşanan toplumsal değişimlerin şehirleşme üzerindeki etkilerini inceliyor. ‘Kent Planlama Deneyimi’ başlıklı üçüncü cilt, kent planlamanın Türkiye’deki tarihsel gelişimini ele alıyor. Dördüncü cilt olan ‘Kentsel Altyapı ve Hizmetlerin Gelişimi’ başlıklı cildin de editörlüğünü ise Prof. Dr. İlhan Tekeli üstlendi. Beşinci cilt ise ‘Kentsel Ağlar ve Topluluklar’ başlığı altında Türkiye’deki kentsel ağlar ile toplulukların gelişimini ele alıyor.