Nöbetçi Eczaneler
Astronomi fotoğrafçısı Dr. Özsaraç’ın Hubble Uzay Teleskobu’nun çektiği siyah beyaz ham görüntüleri renklendirdiği fotoğraflar NASA tarafından beş kez, “Dünya’da Günün Astronomi Fotoğrafı” seçilerek APOD’un (Astronomy Picture of the Day-Günün Gökbilim Görüntüsü) sitesinde paylaşıldı.
Fotoğraf işleme sürecini ileriye taşımak isteyen Özsaraç, NASA ile iletişime geçerek Hubble’ın yanı sıra 25 Aralık 2021’de uzaya fırlatılan dünyanın en büyük ve en gelişmiş uzay teleskobu James Webb’den edindiği daha önce işlenmemiş fotoğrafları da işledi.
Günün Gökbilim Görüntüsü seçkisinde 5 kez yer bulan Özsaraç’ın çalışmaları artık NASA’nın internet sitesinde ismiyle yayımlanıyor.
Özsaraç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, James Webb’in Hubble Uzay Teleskobu’na göre daha detaylı çekim yaptığını ve daha önce görüntülenmeyen gök cisimlerini görüntüleyebildiğini belirtti.
Hubble’ın bazı kabiliyetlerinin sınırlı olduğunu aktaran Özsaraç, “Mesela bir gaz ve toz bulutunun arkasındaki yıldızları göremiyordu. Hubble gönderildikten sonra 30 yıl gibi uzun bir süre üzerinde çalışılan James Webb hazırlandı. Dünyanın en büyük mühendislik projesi olarak biliniyor.” dedi.
James Webb Uzay Teleskobu’ndan veri almaya başlandığında daha önce Hubble ile göremedikleri yıldızları görebildiklerini dile getiren Özsaraç, “Hubble’ın bir hafta gibi uzun zamanda elde ettiği fotoğrafı James Webb sadece 12 saat gibi kısa bir zamanda elde etti, çok daha detaylı ve çok daha net. Büyük patlamanın olduğu (Big Bang) anın 400 milyon yıl sonrasına kadar gidilebildi. Neredeyse Big Bang’e kadar gidilecek ve gerçekten bu teorinin doğru olup olmadığı ortaya çıkmış olacak.” ifadelerini kullandı.
Özsaraç, Hubble’da olduğu gibi James Webb’de de verilerin siyah şekilde geldiğini, fotoğrafları NASA’nın yaptığı bir program ve farklı programlarla işlediğini anlatarak şöyle devam etti:
“Her renk ve filtre için ayrı bir siyah-beyaz aydınlık ve karanlık noktalar olmak üzere bir kare var. Tabii bunların da renk değerleri var bilimsel olarak belirlenmiş. James Webb’de 230 numaralı filtre kırmızı renktir mesela, öbüründe turuncudur. Bunları atıyoruz. Bu renkler de tabii gök cisminde olduğu düşünülen maddelere göre belirleniyor. Daha sonra bunlar görüntü işlemciler tarafından işleniyor ve halka arz edilecek hale getiriliyor. Panoramik fotoğraflar oluyor, James Webb’in görüş alanı çok dar. Ancak parça parça çekebiliyor bazı bölgeleri, çok fazla büyütmeye sahip olduğu için. Otuz panelden oluşan bir kare düşünün ve bir kare 3 GB. Haliyle bilgisayarın da gücü bunu kaldırmaya yeterli olmuyor, güçlü bir bilgisayar gerekiyor ve bu zaman alıyor. Üç saat uğraşıyorsunuz beğenmiyorsunuz, bir daha uğraşıyorsunuz. Bir günümü alıyor, bazen 3 hafta sürdüğü de oluyor. İnsanların ve NASA’nın bana geri dönüşünden doğru yolda olduğumu düşünüyorum. Bu da benim için büyük bir kıstas.”
NASA’nın Günün Astronomi Fotoğrafı seçkisine işlediği fotoğrafları gönderdiğini ve bu işi daha öteye taşıdığını söyleyen Özsaraç, şunları kaydetti:
“APOD’da şu ana kadar 5 çalışmam adımla yayınlandı. Ben bunu daha öteye nasıl götürebilirim diyerek NASA’ya bir mail gönderdim. Onlar da daha önce hiç yayınlanmamış bir çalışma, bir gök cismi bulabilirsem NASA’nın kendi sitelerinde yayınlanacağını söylemişlerdi. Birkaç tane çalışma yapmıştım ve onların hiçbir yerde olmadığını gözlemledim. Bir tanesini paylaştım, aradan 3 hafta geçtikten sonra bir mail geldi ve çalışmamın yayınlanacağı günü bildirdiler, çok mutluluk verici bir şeydi. Gerçekten de o gün benim adıma teşekkürle NASA’nın bütün sosyal medya hesaplarında yayınlandı. Geçtiğimiz günlerde de aynı bu şekilde ikinci çalışmam yayınlandı.”
Özsaraç’ın işlediği ve NASA’nın sitesinde yer alan çalışmalara, “https://www.nasa.gov/image-feature/goddard/2022/hubble-peers-at-celestial-cloudscape/, https://www.nasa.gov/image-feature/goddard/2022/hubble-views-a-star-studded-cosmic-cloud adreslerinden, APOD’da yayınlanan fotoğraflarına ise “https://apod.nasa.gov/apod/ap210813.html, https://apod.nasa.gov/apod/ap211214.html, https://apod.nasa.gov/apod/ap220323.html, https://apod.nasa.gov/apod/ap220525.html, https://apod.nasa.gov/apod/ap221206.html” adreslerinden ulaşılabiliyor.